Các quy định về cấp chứng chỉ hành nghề môi giới BĐS bao gồm: Hồ sơ, thủ tục, lệ phí thi… Đều được quy định trong các văn bản pháp luật:
- Nghị định 96/2024/NĐ-CP
- Thông tư 11/2015/TT-BXD được sửa đổi bổ sung bởi Thông tư số 04/2024/TT-BXD
Điều kiện để được cấp chứng chỉ hành nghề môi giới BĐS
Để hành nghề môi giới bất động sản hợp pháp tại Việt Nam, cá nhân phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định tại Luật Kinh doanh bất động sản và các văn bản hướng dẫn liên quan. Theo quy định tại Nghị định 96/2024/NĐ-CP và Thông tư 11/2015/TT-BXD được sửa đổi bổ sung bởi Thông tư 04/2024/TT-BXD: Cá nhân muốn được cấp chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện về nhân thân, trình độ học vấn, năng lực chuyên môn và kết quả thi sát hạch.
- Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, không trong thời gian bị truy cứu trách nhiệm hình sự, chấp hành án phạt tù hoặc đang bị xử lý kỷ luật có liên quan đến hoạt động môi giới bất động sản.
- Tốt nghiệp từ trung học phổ thông (THPT) trở lên. Đây là điều kiện bắt buộc về trình độ học vấn, áp dụng cho tất cả các đối tượng thi chứng chỉ, không phân biệt ngành học.
- Hoàn thành khóa học bồi dưỡng kiến thức về môi giới bất động sản tại các cơ sở đào tạo được Bộ Xây dựng công nhận và cấp giấy phép tổ chức đào tạo. Khóa học này giúp trang bị kiến thức nền tảng và thực tiễn về pháp luật, thị trường, quy trình và kỹ năng môi giới.
- Đạt yêu cầu trong kỳ thi sát hạch cấp chứng chỉ hành nghề do Sở Xây dựng tổ chức, bao gồm phần kiến thức pháp luật và phần nghiệp vụ chuyên môn. Thí sinh phải thi đạt theo hình thức và nội dung quy định hiện hành để được cấp chứng chỉ hợp lệ.
Khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện trên và vượt qua kỳ thi sát hạch, cá nhân sẽ được cấp chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản có thời hạn 5 năm, có giá trị pháp lý trên toàn quốc và là cơ sở pháp lý bắt buộc để hành nghề đúng quy định.
Quy trình thi, thủ tục cấp chứng chỉ môi giới BĐS
Để hành nghề môi giới bất động sản hợp pháp tại Việt Nam, cá nhân bắt buộc phải được cấp chứng chỉ hành nghề môi giới BĐS do Sở Xây dựng tổ chức thi và cấp theo quy trình thống nhất trên toàn quốc. Dưới đây là quy trình thi và thủ tục cấp chứng chỉ được cập nhật theo quy định tại Nghị định 96/2024/NĐ-CP và Thông tư 11/2015/TT-BXD (được sửa đổi bởi Thông tư 04/2024/TT-BXD):
1. Chuẩn bị hồ sơ đăng ký dự thi
Thí sinh cần chuẩn bị bộ hồ sơ đăng ký gồm:
- Đơn đăng ký dự thi (theo mẫu do Sở Xây dựng hoặc đơn vị tổ chức thi cung cấp)
- Ảnh chân dung 4×6 (2 ảnh, nền trắng, chụp không quá 06 tháng)
- Bản sao công chứng CMND/CCCD
- Bản sao công chứng bằng tốt nghiệp từ THPT trở lên
- Chứng nhận đã hoàn thành khóa bồi dưỡng kiến thức môi giới bất động sản tại đơn vị được công nhận
- Giấy khám sức khỏe (nếu có yêu cầu cụ thể từ đơn vị tổ chức)
2. Nộp hồ sơ đăng ký dự thi
- Thí sinh nộp hồ sơ trực tiếp hoặc qua bưu điện đến Sở Xây dựng tỉnh/thành phố nơi tổ chức kỳ thi, hoặc thông qua trung tâm, đơn vị đào tạo được ủy quyền
- Một số địa phương hỗ trợ nộp hồ sơ online qua Cổng dịch vụ công của tỉnh/thành.
3. Thi sát hạch cấp chứng chỉ (theo Điều 22 Nghị định 96/2024/NĐ-CP & Điều 6 Thông tư 11/2015/TT-BXD). Thí sinh phải trải qua 2 phần thi bắt buộc:
- Phần kiến thức cơ sở: pháp luật về kinh doanh BĐS, đất đai, nhà ở, thuế phí, thị trường, đầu tư, phòng chống rửa tiền.
- Phần kiến thức chuyên môn: tổng quan nghề môi giới, quy trình và kỹ năng môi giới, tình huống thực tế.
Hình thức thi: viết, trắc nghiệm hoặc kết hợp, thời gian làm bài mỗi phần: 120 phút. Yêu cầu đạt: mỗi phần tối thiểu 70/100 điểm mới đủ điều kiện được cấp chứng chỉ.
4. Cấp chứng chỉ hành nghề môi giới BĐS
- Thí sinh đạt yêu cầu sẽ được Sở Xây dựng cấp chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản
- Hình thức: chứng chỉ bản cứng, có mã vạch và số hiệu lưu trữ
- Thời hạn sử dụng: 05 năm kể từ ngày cấp (theo Nghị định 96/2024/NĐ-CP)
- Chứng chỉ có giá trị pháp lý toàn quốc, sử dụng khi đăng ký hành nghề hoặc thành lập sàn giao dịch
5. Cấp lại / làm lại chứng chỉ (nếu bị mất hoặc hết hạn)
- Trường hợp mất chứng chỉ: nộp đơn đề nghị cấp lại + bản cam kết + xác minh từ nơi cấp cũ
- Trường hợp chứng chỉ hết hạn: sẽ cần thi lại theo quy định mới (hiện chưa có hướng dẫn cụ thể về gia hạn)
Các trường hợp cấp lại hoặc cấp chứng chỉ khi hết hạn
Theo quy định mới nhất tại Điểm 5 và 6, Điều 31 Nghị định 96/2024/NĐ-CP, chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản có thời hạn sử dụng 05 năm kể từ ngày được cấp. Sau khi hết hạn, hoặc trong trường hợp bị mất, hư hỏng, cá nhân có thể thực hiện các thủ tục cấp lại hoặc cấp mới chứng chỉ theo quy định pháp luật.
Dưới đây là các trường hợp cụ thể:
1. Cấp lại chứng chỉ do mất, hỏng, rách, thất lạc
Trường hợp cấp lại áp dụng khi chứng chỉ đã được cấp trước đó nhưng:
- Bị mất, rách, cháy, hư hỏng, hủy hoại do thiên tai hoặc lý do bất khả kháng;
- Có sai lệch thông tin cá nhân cần điều chỉnh (họ tên, ngày sinh…).
Thời hạn giải quyết: Trong vòng 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.
Lưu ý: Chứng chỉ cấp lại sẽ giữ nguyên số chứng chỉ cũ và thời hạn tính từ ngày cấp ban đầu.
2. Cấp chứng chỉ mới khi chứng chỉ hết hạn (sau 5 năm)
Chứng chỉ hành nghề môi giới BĐS có giá trị 05 năm kể từ ngày được cấp. Khi hết hạn, nếu cá nhân tiếp tục hành nghề thì cần làm thủ tục cấp lại theo hình thức thi lại phần kiến thức cơ sở.
Trường hợp 1: Cấp lại tại địa phương đã cấp chứng chỉ cũ
- Chỉ phải thi lại phần kiến thức cơ sở
- Số chứng chỉ vẫn giữ nguyên
- Trên chứng chỉ mới ghi rõ: “CẤP LẦN THỨ HAI”, “CẤP LẦN THỨ BA”…
Trường hợp 2: Cấp lại tại địa phương khác
- Vẫn phải thi sát hạch như cấp mới nhưng chỉ thi phần kiến thức cơ sở
- Phải nộp hồ sơ như cấp mới kèm theo bản sao chứng chỉ cũ
Lưu ý quan trọng:
- Cả hai hình thức cấp lại và cấp khi hết hạn đều phải thực hiện thông qua cơ quan có thẩm quyền là UBND cấp tỉnh hoặc Sở Xây dựng.
- Mọi hình thức làm giả, cho thuê hoặc sử dụng chứng chỉ không hợp pháp đều là hành vi vi phạm pháp luật và có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Việc nắm rõ điều kiện, quy trình và các trường hợp cấp lại chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản không chỉ giúp cá nhân chủ động hơn trong quá trình dự thi mà còn đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật. Với sự thay đổi theo Nghị định 96/2024/NĐ-CP, người làm nghề môi giới bất động sản cần thường xuyên cập nhật thông tin mới nhất để tránh sai sót không đáng có và duy trì năng lực hành nghề một cách hợp pháp, minh bạch.
